Ana Sayfa

Bilgisayar Eğitim CD

Bilgisayar Kitapları

 
 
Adım Adım Web Eğitim Seti Adobe Flash Eğitim Seti


Java Script Dersleri

Java Eğitim Seti

Java Script Yazım Kuralları
 

Bu sayfamızda JavaScript`in yazım kuralları üzerinde duracağız. JavaScript`te hata yapmanın bedeli çok ağırdır. Nerede hata yaptığınızı bulmak uzun zaman alır. (Bunun için JavaScript editörleri vardır, siteden çekebilirsiniz.)

JavaScript tıpkı HTML gibi bırakılan boşlukları dikkate almaz. Yani sayi=5 ile sayi = 5 arasında fark gözetmez.

JavaScript`te komutlar ; (noktalı virgül) işareti konularak yanyana yazılabilir. Aynı satırda olmasa da her komuttan sonra ; işareti koymak yararlıdır, kodlar arasında ayıraç vazifesi görür. Gerçi ben pek yapmıyorum ama istiyorsanız siz yapın.

JavaScript Nesnelerine İsim Koyma

JavaScript nesnelerine isim koyarken aklımızdan çıkarmamamız gerekenlerin başında, JavaScript`in küçük harf, büyük harf ayrımı yaptığıdır. Mesela AritmetikOrtalama() isimli bir fonksiyonu daha sonra aritmetikortalama() ismiyle çağıramayız. JavaScript bu durumu iki ayrı fonksiyon gibi değerlendirir.

JavaScript nesnelerinin (değişken, fonksiyon vb.) ismi bir sayıyla başlamaz ama sonraki karakterler sayı olabilir; arada boşluk bırakılmaz, boşluk yerine _ işareti kullanılır. Bunları değişkenler konusunda anlatmıştık. JavaScript nesneleri bu kurallara uygun her kelimeyi isim olarak alması da söz konusu değil, JavaScript komutlarını, nesne ismi olarak kullanamayız. Bazı isimlerde daha sonra komut olarak JavaScript`e girer diye ayrılmıştır ve onlarda nesne ismi olarak kullanılamaz. Nesne ismi olarak kullanılamayan bu kodları aşağıda listeledim:

abstract

alert

arguments

Array

blur

boolean

Boolean

break

byte

callee

caller

captureEvents

case

catch

char

class

clearInterval

clearTimeout

close

closed

confirm

const

constructor

continue

Date

debugger

default

defaultStatus

delete

do

document

double

else

enum

escape

eval

export

extends

FALSE

final

finally

find

float

focus

for

frames Function

function

goto

history

home

if

implements

import

in

infinity

innerHeight

innerWidth

instanceof

int

interface

isFinite

isNaN

java

length

location

locationbar

long

Math

menubar

moveBy

moveTo

name

NaN

native

netscape

new

null

Number

Object

open

opener

outerHeight

outerWidth

package

Packages

pageXOffset

pageYOffset

parent

parseFloat

parseInt

personalbar print

private

prompt

protected

prototype

public

RegExp

releaseEvents

resizeBy

resizeTo

return

routeEvent

scroll

scrollbars

scrollBy

ScrollTo

self

setInterval

setTimeout

short

static

status

statusbar

stop

String

super

switch

synchronized

this

throw

throws

toolbar

top

toString

transient

TRUE

try

typeof

unescape

unwatch

valueOf

var

void

watch

while

window

with




JavaScript`te Özel İşaret Gösterimi

JavaScript`te HTML nesnesini ifade ederken bazı özel işaretlerin önlerine işareti koymalıyız.


Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>

<script language="JavaScript">
document.write ("Ali`nin köpeği "Hav hav!" dedi.");
</script>

</body>
</html>



Bu uygulama çalışmaz ve JavaScript hatası verir. Bu kodda JavaScript içiçe tırnakları, ayrı ayrı tırnak işareti olarak görür. Doğrusu şöyle yazılır:


Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>

<script language="JavaScript">
document.write ("Ali`nin köpeği "Hav hav!" dedi.");
</script>

</body>
</html>



JavaScript`te ` (tek tırnak) işareti ile " (çift tırnak) işareti arasında işlevsel bakımdan bir fark yoktur. Ancak içiçe tırnak kullanılan durumlarda içtekini başka, dıştakini başka tırnak işaretiyle göstermek yararlıdır. Örneğin:

<input type="button" value="Bas" onclick="alert(`Düğmeye Bastınız!`);">

Burada " (çift tırnak) işaretiyle JavaScript ifadesi HTML parametresine tanıtılmış oluyor. ` (tek tırnak) ifadesi ile JavaScript kodunun yazdırdığı metin belirtilmiş oluyor. Böylece hangi tırnağın nerede bittiği konusunda herhangi bir karışıklık olmuyor.

Yorum Kodları

JavaScript ile yapacağımız programlar bazen o kadar büyük ve karmaşık olur ki, neler yaptığımızı biz bile unuturuz. Gerek sonradan hatırlamak için, gerekse bizden başka kodları okuyacak olanlara yardımcı olmak için, kodların arasına bazı notlar düşeriz. Bu tür notları doğrudan yazarsanız JavaScript hatasına sebep olur veya programınızın işlevini değiştirirsiniz. Bu notları düşmek için not satırı önüne // işaretini koyarız. Bu işaret bir satırlık not bırakmamızı sağlar ve JavaScript kodlarını etkilemez:


Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>

<script language="JavaScript">
//Bu uygulama JavaScript yazım kuralları üzerinedir.
document.write ("Ali`nin köpeği "Hav hav!" dedi.");
</script>

</body>
</html>



Bazen düşeceğimiz not birkaç satırdan oluşabilir. Bu durumda not /*...*/ işaretleri arasına yazılır.


Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>

<script language="JavaScript">
/*Bu uygulama JavaScript yazım kuralları üzerinedir.
İtiraf edeyim ki pek iyi bir uygulama olmadı,
Ali`ymiş, yok efendim köpeği hav hav dermiş.
İlkokul uygulamalarına benzedi.*/
document.write ("Ali`nin köpeği "Hav hav!" dedi.");
</script>

</body>
</html>



JavaScript`in gözatıcı (browser) tarafından derlendiğini daha önce söylemiştim. Ancak bazı kişisel gözatıcılar ve eski sürüm gözatıcılar JavaScript`i desteklemiyor ve sayfada hatalar veriyor. Bu tip gözatıcıların JavaScript kodlarını tanıması için elimizden gelen birşey yok. Ama hiç olmazsa sayfada hataya neden olmamak için HTML`in <!-- yorum kodu kullanılır. Ayrıca yeni sürümlerin kodu görebilmesi için // yorum kodları da gereklidir. Eski sürüm gözatıcılar veya JavaScript`i desteklemeyen kişisel gözatıcılar JavaScript kodlarını HTML yorumu olarak görür ve sayfada bozulmaya neden olmaz; kullanıcı JavaScript`in faydalarından yararlanamasa da, sayfayı düzgün bir şekilde görür. Aşağıda bunun nasıl yapıldığını görüyorsunuz.


Javascript:
<html>
<head>
<title>JavaScript Uygulaması</title>
</head>
<body>

<script language="JavaScript">
<!-- Eski sürüm gözatıcılardan JS kodlarını saklayalım.
//Şimdi normal kodları yazabiliriz.
document.write ("Ali`nin köpeği "Hav hav!" dedi.");
//-->

</script>
</body>
</html>



Evet, JavaScript`in yazımı bazı sıkı kurallara bağlı ve çok karmaşık gibi görünüyor. Aslında bu JavaScript`in gelişmiş ve kolaylaşmış hali. Evel-i zamanda kodları satırlara bölmek için neler yapardık, neler. Üstelik artık JavaScript editörler de var. Neyse gevezelik etmeyim, sayfamız burada bitiyor.