Linux Komut ve Uygulamaları



Her ne kadar Windows kişisel bilgisayarlar için en önemli işletim sistemi olsa da birçok kullanıcı Linux tercihi de yapabiliyor. Bazıları sadece denemek amaçlı bazıları ise Windows ile bulamadıklarını bu işletim sisteminde yakalama amacı ile bu işletim sistemi programını tercih edebiliyor. İşte Linux kullananlara yardım.

Kopyalama -Taşıma – Silme İşlemleri

cp
Dosyayı kopyalar.
mv Bir dosyayı başka bir dizine taşımanızı sağlar yada dosya adını değiştirir.
ls -l Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.

Dizin İşlemleri

mkdir
Yeni bir dizin oluşturmanızı sağlar.
rmdir Belirtilen dizini silmenizi sağlar.
rm Dosya silmenizi sağlar.
rm -rf Dizin silmenizi sağlar.
cd Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
cd .. Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
cd ~ En üst dizine çıkmanızı sağlar.
pwd Bulunduğunuz dizini görüntüler.

Disk İşlemleri

df
Harddisk istatistiklerini gösterir.
quota Disk kullanımınızı gösterir.
rm Dosya silmenizi sağlar.
rm -rf Dizin silmenizi sağlar.
cd Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
cd .. Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
cd ~ En üst dizine çıkmanızı sağlar.
pwd Bulunduğunuz dizini görüntüler.

Listeleme İşlemleri

ls
Dizinde bulunan herşeyi listeler
ls -a Gizli dosyalar ve dizinlerle beraber listeler.
ls -l Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.
whereis Belirtilen dosyanın nerede olduğunu gösterir.
find Dosya Bulma İşlemi DOS daki dir / s gibi
Tüm alt-dizinlerdeki “mfyz” ile başlayan dosyalar için : find . -name “mfyz*” -print
find
Bul ve kopyala find -type f -name ‘_f1*.*’ -exec mv {} ../ ; (bir üst klasöre bulduklarını taşır)
ls -l | wc -l
Dizindeki dosyaları sayar

Sıkıştırılmış Dosya İşlemleri
Komut Görevi Örnek
tar -zxpf
Uzantısı tar.gz olan sıkıştırılmış dosyaları açar.
tar -xpf Uzantısı .tar olan dosyaları açar.
gunzip Uzantısı .gz olan dosları açar.
unzip Zip dosyalarını acmaya yarar
zip
Zip dosyası yapmayı sağlar zip -r dosyaadi.zip ziplecek_klasor_adi

Uygulamalar

pico
Belirtilen dosyayı text editör ile düzenlemenizi sağlar.
ftp Belirtilen siteye FTP bağlantısı sağlar.
lynx Belirtilen siteyi görüntüler.
BitchX IRC programını çalıştırır.
mail Postalarınızı kontrol eder.
whatis Belirtilen komutun açıklamasını verir.
man Komut hakkında yardım görüntüler
passwd Shell hesabınıza girerken kullandığınız şifreyi değiştirmenizi sağlar.
vhosts yada vhost Sistemde bulunan vhostları (virtual host) listeler.(BNC için kullanabilirsiniz)
useradd Linux sistemine tek bir kullanıcı ekler
userdel Sistemde mevcut kullanıcıları sistemden uzaklaştırır siler
usermod Sistemde mevcut olan bir kullanıcının özelliklerini değiştirir
wget url Download eder.
top Cpu ram vs.. istatistiklerini gösterir
history Geçmişte hangi komutların kullandıgını gösterir

Server İşlemleri
uname İşletim sisteminin çekirdek versiyonunu gösterir.
whoami Kendi bilgilerinizi gösterir.
who Sunucuya bağlı olanları gösterir.
last Hesabınıza yapılan en son bağlantıyı gösterir.
ps -x Sizin çalıştırdığınız işlemleri gösterir.
ps -a Sunucuda çalıştırılan tüm işlemleri gösterir.
ps -ux Çalıştırılan işlemlerin CPU/RAM kullanımıyla gösterir.
kill Pid numarası verilen işlemi durdurur.
kill -9 Pid numarası verilen eggdrop işlemini durdurur.
killall Belirtilen program türündeki tüm işlemleri durdurur.
reboot Sisteme restart atar

Sistem İşlemleri
shutdown Sistemi kapatır shutdown -Fr now Sistemi reboot eder ve yeniden başlatılırken disk kontrolü yapılır
cat /proc/cpuinfo İşlemci hakkında detaylı bilgi verir
lspci PCI yuvalarındaki kartlar hakkında bilgi verir
lsusb USB aygıtlar hakkında bilgi için
cat /proc/bus/input/devices Giriş çıkış cihazları hakkında bilgi için
Linux Dizin Yapısı
/home Kullanıcı dosyaları
/etc Ayar dosyaları
/lib Kütüphaneler
/usr Kullanici sistem dosyalari
/tmp Geçici Dizin
/bin Sunucu Kullananlar için Linux ve SSH Komutları