Windows’un Tarihi

Belki de hala dünyada bilgisayarlarda hala en fazla kullanılan işletim sistemi olarak Wİndows’u göreceğiz. Farklı sürümlerde de olsa Microsoft’un yazılımını tercih ediyoruz. İşte sizlere Windows nereden nereye geldiğini gösteren tarihsel gelişimi.

1975–1981: Microsoft için düğmeye basıldı

1970′ler. Ofislerimizde daktilo kullanıyorduk. Bir belgenin kopyasını almamız gerektiğinde, teksir makinesi veya karbon kağıdı kullanıyorduk. Çok az kişinin mikrobilgisayarlardan haberi vardı, ancak iki bilgisayar meraklısı genç, Bill Gates ve Paul Allen kişisel bilgisayarların geleceğe açılan bir kapı olduğunu gördü.

1975′te Gates ve Allen Microsoft adında bir ortaklık kurdu. Yeni başlayan çoğu şirkette olduğu gibi Microsoft da işe küçük atılımlarla başladı, ancak vizyonu çok genişti. İleride her masaüstünde ve her evde bir bilgisayar olacağını öngörüyorlardı. Takip eden yıllarda, Microsoft çalışma yöntemlerimizi değiştirmeye başladı.

MS-DOS’un doğuşu

Haziran 1980′de, Gates ve Allen, şirketin yönetimine yardım etmesi için Gates’in Harvard’dan sınıf arkadaşı olan Steve Ballmer’ı görevlendirdi. Sonraki ay IBM, “Chess” kod adlı bir proje için Microsoft ile temas kurdu. Bunun üzerine Microsoft, bilgisayar donanımını yöneten veya çalıştıran ve bilgisayar donanımı ile sözcük işlemci gibi programlar arasındaki boşluğu kapatan bir yazılıma, yeni bir işletim sistemine odaklandı. İşletim sistemi, bilgisayar programlarının çalışması için bir temel oluşturacaktı. Bu yeni işletim sistemlerine “MS-DOS” adını verdiler.

1981′de MS-DOS kullanan IBM kişisel bilgisayarları piyasaya çıktığında, dünya tamamen yeni bir dil ile tanışıyordu. “C:” ve bunun gibi şifreli komutları yazmak çalışma hayatımızın bir parçası haline geldi. Kullanıcılar ters eğik çizgi (\) tuşunu keşfetti.

MS-DOS çok etkili olmuştu, ancak çoğu insan için anlaşılması oldukça zordu. İşletim sistemi geliştirmenin daha iyi bir yöntemi olmalıydı.

Bilgisayar tutkunları için küçük bir not: MS-DOS, Microsoft Disk Operating System’ın (Disk İşletim Sistemi) kısaltmasıdır.

1982–1985: İşte Windows 1.0

Microsoft , yeni bir işletim sisteminin ilk sürümü üzerinde çalışmaya başladı. Projenin kod adı Arabirim Yöneticisi’ydi ve piyasaya çıktından sonra da bu adın kullanılması düşünülüyordu, ancak daha sonra Windows’un kullanılmasına karar verildi, çünkü bu ad yeni sistemin temel bir özelliği olan kutular ve bilgisayar “pencereleri” için çok uygundu. Windows ilk kez 1983′te duyuruldu, ancak geliştirilmesi daha uzun sürdü. Sürece şüpheyle yaklaşanlar bu çalışma için “içi boş” yakıştırmasında bulunuyordu.

İlk açıklamadan iki yıl sonra, 20 Kasım 1985′te Microsoft, Windows 1.0′u piyasaya sürdü. Artık MS-DOS komutları yazmak yerine, bir fareyi hareket ettirerek ve tıklatarak ekranlar ya da “pencereler” arasında gitmek istediğiniz yere ulaşabiliyordunuz. Bill Gates, “Ciddi bilgisayar kullanıcıları için geliştirilen eşsiz bir yazılım” açıklamasını yapıyordu.

Bu yeni işletim sisteminde programların kullanılmasını kolaylaştıran açılan menüler, kaydırma çubukları, simgeler ve iletişim kutuları vardı. Çıkış yapmaya ve yeniden başlatmaya gerek kalmadan programlar arasında geçiş yapılabiliyordu. Windows 1.0 MS-DOS dosya yönetimi, Paint, Windows Writer, Not Defteri, Hesap Makinesi ve günlük faaliyetlerinizi yönetmenize yardım eden takvim, kart dosyası ve saat gibi çeşitli programlarla piyasa sürüldü. Hatta içinde Reversi adında bir oyun bile vardı.

Bilgisayar tutkunları için küçük bir not: Disketleri ve kilobaytları hatırlar mısınız? Windows 1.0, minimum 256 kilobayt (KB), iki çift taraflı disket sürücüsü ve bir grafik bağdaştırıcı kartı gerektiriyordu. Birden çok program çalıştırılırken ya da DOS 3.0 veya daha yükseği kullanılırken bir sabit disk ve 512 KB bellek gerekiyordu.

1987–1990: Windows 2.0–2.11—Daha çok pencere, daha fazla hız

9 Aralık 1987′de Microsoft, masaüstü simgeleri ve genişletilmiş belleği olan Windows 2.0′ı yayımladı. Geliştirilmiş grafik desteğiyle pencereler üst üste gelebiliyordu, ekran düzeni kontrol edilebiliyor ve çalışmayı hızlandıran klavye kısayolları kullanılabiliyordu. Bazı yazılım geliştiricileri, bu sürüm için ilk Windows tabanlı programlarını geliştirdi.

Windows 2.0, Intel 286 işlemci için geliştirilmişti. Intel 386 işlemci piyasaya sürüldüğünde, Windows/386 genişletilmiş bellek özelliklerinden yararlandı. Sonraki Windows sürümleri kişisel bilgisayarın hızını, güvenilirliğini ve kullanılabilirliğini geliştirdi.

1988′de Microsoft satışlara göre dünyanın en büyük kişisel bilgisayar yazılım firması haline geldi. Bilgisayarlar, ofis çalışanları için günlük hayatlarının bir parçası haline gelmeye başlamıştı.

Bilgisayar tutkunları için küçük bir not: Denetim Masası ilk kez Windows 2.0′da kullanılmaya başlandı.

1990–1994: Windows 3.0–Windows NT—Grafiklerin ortaya çıkışı

Windows 3.0

22 Mayıs 1990 tarihinde, Microsoft tarafından Windows 3.0′ın ve hemen ardından, 1992 yılında, Windows 3.1′in tanıtımı yapıldı. İlk iki yıl bu iki sürüm toplam 10 milyon kopya satarak o güne kadar en çok kullanılan Windows işletim sistemi oldular. Bu başarı, Microsoft’un planlarını gözden geçirmesine neden oldu. Sanal Bellek görsel grafikleri geliştirdi. 1990′da Windows, daha sonra yayımlanacak sürümlerine benzemeye başladı.

Artık Windows daha iyi bir performansa, 16 renkli gelişmiş grafiklere ve simgelere sahipti. 386 kişisel bilgisayarlar, Windows 3.0′ın popülerliğini arttırdı. Intel 386 işlemci için tam destek sunan bu işletim sistemiyle programlar daha hızlı çalışmaya başladı. Program Yöneticisi, Dosya Yöneticisi ve Yazdırma Yöneticisi ilk kez Windows 3.0′da kullanıldı.

Windows, büyük kutularda uzun kullanma kılavuzlarıyla satılan disketlerle yükleniyordu.

Windows 3.0′ın popülerliği yeni Windows yazılım geliştirme setinin (SDK) yayımlanmasıyla arttı; bu set yazılım geliştiricilerinin program geliştirmeye daha fazla, cihaz sürücüleri geliştirmeye daha az odaklanmasını sağlıyordu.

Windows, evlerde ve ofislerde daha çok kullanılmaya başladı ve artık Solitaire, Hearts ve Mayın Tarlası gibi oyunlar da içeriyordu. Bir reklam: “Artık vakit öldürmek için Windows 3.0′ın inanılmaz gücünü kullanabilirsiniz.”

Windows for Workgroups 3.11, eşler arası çalışma grubu ve etki alanı ağ desteği sunuyordu ve kişisel bilgisayarlar ilk kez istemci/sunucu bilgi işlem teknolojisinin ayrılmaz bir parçası haline geldi.

1995–1998: Windows 95—Kişisel bilgisayar rüşdünü ispat etti (İnternet de unutulmamalı)

24 Ağustos 1995′te Microsoft, Windows 95′i piyasaya sürdü ve bu işletim sistemi ilk beş haftada 7 milyon kopya sattı. Bu, Microsoft’un çıkışıyla ilgili en çok reklam yaptığı işletim sistemiydi. Televizyon reklamlarında Rolling Stones’un “Start Me Up” şarkısıyla beraber yeni Başlat düğmesinin resimleri görünüyordu. Basın bülteni basit bir cümleyle başlıyordu: “Geldi”

Bu devir faks/modemler, e-posta, yeni çevrimiçi dünya ve baş döndürücü multimedya oyunlarıyla eğitim amaçlı yazılımlar devriydi. Windows 95′in yerleşik İnternet desteği, çevirmeli ağı, donanımı ve yazılımı yüklemeyi kolaylaştıran yeni Tak ve Kullan özellikleri vardı. 32 bit işletim sistemi, gelişmiş multimedya özellikleri, mobil bilgisayarlar için daha güçlü özellikler ve entegre ağ da sunuyordu.

Windows 95 yayımlandığında, dünyadaki kişisel bilgisayarların yüzde 80′inde önceki Windows ve MS-DOS işletim sistemleri kullanılıyordu. Windows 95, bu işletim sistemleri için bir yükseltmeydi. Windows 95′i kullanmak için 386DX veya üzeri bir işlemci (486 öneriliyordu) ve en az 4 MB RAM (8 MB RAM öneriliyordu) gerekiyordu. Hem disket, hem de CD-ROM biçimi için yükseltme sürümleri mevcuttu. 12 dilde sunulmuştu.

Windows 95 , Başlat menüsü, görev çubuğu ve her pencerede simge durumuna küçültme, ekranı kaplama ve kapatma düğmelerinin yer aldığı ilk işletim sistemiydi.

İnternet dalgasını yakalamak

1990′ların başında, teknoloji uzmanları tüm dünyadaki bilgisayarlara bağlanabilen, ağların oluşturduğu bir ağ olan Internet’ten bahsediyordu. 1995′te Bill Gates, “İnternet Gel-Git Dalgası” başlıklı bir yazı yayımladı ve İnternet’in “kişisel bilgisayarın ortaya çıkışından beri en önemli gelişme” olduğunu bildirdi.

1995 yazında, Internet Explorer’ın ilk sürümü yayımlandı. Tarayıcı, World Wide Web’de alan kapmak için yarışanları bir araya getirdi.

Bilgisayar tutkunları için küçük bir not: 1996′da Microsoft, Windows 95 için Flight Simulator’ı yayımlandı, böylece bu ürün 14 yıllık geçmişinde ilk kez Windows için yayımlanmış oldu.

1998–2000: Windows 98, Windows 2000, Windows Me: Windows, iş ve oyun için evrim geçiriyor

Windows 98

25 Haziran 1998′de yayımlanan Windows 98, tüketiciler için özel olarak tasarlanan ilk Windows sürümüydü. Bilgisayarlar iş yerlerinde ve evlerde yaygınlaştı, çevrimiçi olabileceğiniz Internet kafelerse mantar gibi bitmeye başladı. Windows 98, “Daha iyi çalışan, daha rahat kullanılan” bir işletim sistemi olarak tarif ediliyordu.

Windows 98 ile bilgisayarınızda ve İnternet’te aradığınız bilgiyi daha rahat bulabiliyordunuz. Daha çabuk açılıp kapanan programlar, DVD disklerin ve evrensel seri yol (USB) aygıtlarının okunması için destek, bu işletim sistemi için geliştirilen özelliklerden yalnızca birkaçıydı. Programları Başlat menüsüne gitmenize ve masaüstüne bakmanıza gerek kalmadan çalıştırmanızı sağlayan Hızlı Başlat çubuğu da ilk kez bu işletim sisteminde kullanıldı.

Bilgisayar tutkunları için küçük bir not: Windows 98, MS-DOS tabanlı son sürümdü.

2001–2005: Windows XP—Sağlam, kullanışlı ve hızlı

25 Ekim 2001′de, kullanışlılığı ve Yardım ve Destek hizmetlerini temel alan yeniden tasarlanmış bir görünümle Windows XP piyasaya sürüldü. 25 dilde sunulmuştu. 1970′lerin ortalarından Windows XP’nin yayımlanmasına kadar dünya çapında yaklaşık 1 milyar kişisel bilgisayar satıldı.

Windows XP, sonraki yıllarda Microsoft’un en çok satan ürünlerinden biri olacaktı. Hem hızlı, hem de sağlamdı. Başlat menüsü, görev çubuğu ve Denetim Masası’nı kullanmak daha kolay hale gelmişti. Bilgisayar virüsleri ve korsanları daha bilinir hale gelmiş, ancak güvenlik güncellemeleri bunların neden olduğu korkuları azaltmıştı. Kullanıcılar, şüpheli ek ve virüsler hakkındaki uyarıları anlamaya başlamıştı. Yardım ve Destek’e daha çok önem verilmişti.

Windows XP Home Edition, sık kullanılan özelliklere erişimi kolaylaştıran açık, basitleştirilmiş bir görsel tasarım sundu. Evde kullanım için tasarlanan Windows XP, Ağ Kurulum Sihirbazı, Windows Media Player, Windows Movie Maker gibi yenilikler ve geliştirilmiş dijital fotoğraf özellikleri sağladı.

Windows XP Professional, Windows 2000′nin sağlam temelini kişisel bilgisayar masaüstünde kullanarak güvenilirliği, güvenliği ve performansı arttırdı. Yeni bir görsel tasarıma sahip olan Windows XP Professional’da, uzak masaüstü desteği, şifreleme dosya sistemi, sistem geri yükleme ve ağ özellikleri gibi iş ve ev bilgisayarları için gelişmiş özellikler vardı. Kablosuz 802.1x ağ desteği, Windows Messenger ve Uzaktan Yardım, mobil kullanıcılar için geliştirilen özelliklerden yalnızca birkaçıydı.

Bu yıllarda Windows XP için birkaç sürüm yayımlandı:

Windows XP 64-bit Edition (2001), Microsoft’un 64 bit işlemciler için geliştirildiği ilk işletim sistemiydi ve film özel efektleri, 3B animasyonlar ve bilim programları gibi büyük belleklerin gerekli olduğu projelerde kullanılmak üzere tasarlandı.
Windows XP Media Center Edition (2002), eğlenceli özellikler sunmak üzere ev bilgisayarları için tasarlandı. Internet’te gezinebiliyor, televizyonda canlı yayınları takip edebiliyor, dijital müziğin ve video koleksiyonlarının keyfini çıkarabiliyor ve DVD izleyebiliyordunuz.
Windows XP Tablet PC Edition (2002), kalem tabanlı bilgisayar hayalini gerçekleştirdi. Tablet bilgisayarlarda, el yazısının tanınması için dijital bir kalem vardır, bununla birlikte fare veya klavye de kullanılabilir.
Bilgisayar tutkunları için küçük bir not: Windows XP, 45 milyon kod satırından derlend