Nedir Bu VPN Dedikleri?


VPN (Virtual Private Network – Sanal Özel Ağ) terimi daha önceden karşınıza çıkmamış olsa da belki de yakında hayata geçecek yeni internet yasası sonrasında sıkça duyabileceğiniz bir kavram olacaktır. Bu kavramın ne olduğunu ve ne biçimde kullanılacağını öğrenmek istiyorsanız yazının ilerisinde yanıt bulabilirsiniz. Bunun yanında VPN için neden gereksinim duyarız, ücretli ve ücretsiz VPN hizmetleri, nasıl çalıştığı konusunda da bilgi sahibi olacaksınız.

VPN nedir?

Virtual Private Network (Sanal Özel Ağ) teriminin kısaltılmışı olan VPN, basit bir anlatımla internet üzerinde kurulu bilgisayarlar grubundan oluşur. Bu özel bilgisayar ağı, örneğin yerel bir ağa fiziksel erişimi bulunmayan, dışarıdaki bir kişi tarafından ağ kaynaklarına erişmekte kullanılabilir. VPN’ler, güvenilmeyen ağlara bağlanırken bağlantıyı şifrelemek ve güvenli hale getirmek için de kullanılır. Bunun yanında VPN’ler, farklı konumlarda bulunabildiğinden, sizi ülkelerin kısıtlamalarından (yasaklı web siteleri ve IP’ler gibi) da kurtarırlar.

VPN’lerle bağlantınız şifreli olduğundan, gönderdiğiniz ve aldığınız tüm veriler şifrelendiğinden, meraklı gözler ne yaptığınızı göremezler.

Peki o halde niye herkes VPN kullanmıyor?

İyi, hızlı ve kesintisiz bir VPN hizmeti için genellikle aylık bir ücret ödemeniz gerekecektir. Bağlantınız farklı bir bilgisayar üzerinden yönlendirileceğinden, çoğu durumda normaldeki internet bağlantınız kadar hızlı olmayabilir. Ancak bunları aştığınızda faydalarının, eksilerinden fazla olduğunu fark edebilirsiniz.

VPN sizin için gerekli mi?

VPN, sizi normalde bağlanamadığınız bir ağa güvenle bağlamakla görevlidir. VPN birkaç farklı amaçla kullanılmaktadır:

- Okul veya iş ağına uzaktan ulaşmak için. Bu durumda VPN hizmeti, okul veya iş yeri tarafından sağlanır.

- Yasaklı web sitelerine giriş için. VPN sunucuları farklı konumlarda bulunabildiğinden ve verileri şifreleyerek gönderdiğinden, engelli web sitelerine erişmenize izin verir.

- Torrent indirmek gibi yasal veya yasadışı indirmeler için. Bittorrent’te gerçek güvenlik sağlamanın tek yolu, VPN’lerdir.

- Gizliliği ve güvenliği artırmak için. Tüm iletişiminizi ve bağlantılarınızı meraklı gözlerden korumak için VPN gibi bir hizmetten faydalanmanız gereklidir. Bir kafede şifresiz bir ağa bağlandığınızda, VPN sayesinde güvensiz ağın açıklarından etkilenmezsiniz.

- Ülkelere özel hizmetleri kullanmak için. Örneğin ABD’ye özel Netflix’i normal şartlarda Türkiye’den kullanmanız mümkün değil.

- VPN’yi kullanma nedeniniz, yukarıda saydıklarımızın birkaç tanesi birden de olabilir.

Hangi VPN’yi seçmeli, nelere dikkat etmelisiniz?

En iyi VPN hizmeti, sunduğu işlevler, sunucunun konumu, bağlantı protokolü ve fiyat konusunda iyi bir denge kuran hizmettir. Tek bir VPN hizmetinin ismini verip, en iyisi olduğunu söyleyemeyiz, çünkü bu onunla ne yapacağınıza bağlı. Çok sık dosya indirecekseniz, daha fazla ücret ödemeniz gerekebilir; bunun yanında amacınız konum kısıtlamalarından kurtulmak, yasaklı siteleri açmaksa daha uygun fiyatlı seçenekleriniz var.

İşte VPN hizmetlerinde bakmanız gereken özellikler

Protokol: VPN hizmetlerini araştırırken SSL/TLS (bazen OpenVPN olarak da adlandırılır), PPTP, IPSec, L2TP gibi farklı VPN türlerine rastlayacaksınız. Protokollerin kendilerine has avantaj ve dezavantajları var ancak güvenlik araştırmacıları, tüm bu protokollerin yeterli güvenliği sağladığını, normal bir kullanıcıya pek yansımadıklarını söylüyorlar.

Çıkış konumları: VPN hizmetinin bulunduğu konum, onu neden kullandığınıza bağlı olarak sizin için önem kazanabilir. Örneğin İngiltere’deki bir TV kanalını izlemek istiyorsanız ve bu kanalın web sitesi, sadece İngiltere’ye hizmet veriyorsa, VPN hizmetinizin sunucularının İngiltere’de bulunmasına dikkat edin. ABD’deki sunucular, ABD kanunlarına tabi olduklarından yetkililer istediğinde kullanım verilerini onlara aktarabilirler. Ücret ödeyeceğiniz bir VPN hizmetinin farklı konumlarda hizmet verdiğine dikkat edin.

Günlük kaydı: VPN’ye bağlandığınızda, aktarılan veriler konusuna VPN sağlayıcınıza güveniyorsunuz demektir. Bağlantınız, onu gözetlemek isteyenlere karşı korumada olsa da, aynı VPN’yi kullanan sistemler, özellikle VPN yöneticisi, verilerinizi günlük dosyalarına kaydedebilir. Bu herhangi bir VPN’ye üye olmadan önce sağlayıcının günlük kaydetme politikalarına göz atın. Bazı sağlayıcılar günlük kaydetmeyebiliyor. ABD’deki VPN hizmetlerinin günlük kaydetmek zorunda olduğuna dair bazı söylentiler var. Bu doğru olmasa da ülke yönetimi, günlük tutanlardan bu bilgileri her zaman isteyebiliyor.

VPN’lerde önemli iki nokta daha

Zararlılardan koruma işlevleri: VPN kullanmak, tam anlamıyla güvende olduğunuz, her şeyden korunduğunuz anlamına gelmez. HTTPS’yi mümkün olduğunca kullanmaya devam etmeli, indirdiğiniz dosyalara dikkat etmelisiniz. Bazı VPN hizmetleri (özellikle mobil hizmetler), sizi virüs ve trojan’lara karşı koruyabiliyorlar.

Mobil uygulama: VPN için para harcayacaksanız, onun her yerde, tutarlı bir biçimde çalışmasını isteyeceksinizdir. Önde gelen hizmetler, hem masaüstü hem de mobil cihazlar için çözümler sunuyorlar. Hem telefonunuzda, hem de laptop’unuzda VPN kullanmak için iki ayrı hizmete para ödememeye dikkat edin.

Ücretsiz VPN sağlayıcılarının etkinliğinizi kaydetmesi ve size reklam göstermesi muhtemeldir. Size gösterilen reklamlarda gezinti alışkanlıklarınızın kullanılma olasılığı da yüksektir. Bunun yanında ücretsiz hizmetler, daha az çıkış noktası sunarlar. Gizlilik konusuna verdikleri önem de ücretliler kadar yüksek değildir. Ancak arada sırada kullanacaksanız, para harcamadan da işinizi görecek bir VPN bulabilirsiniz.

Ücretli VPN’ler gizliliğinizi daha çok cihddiye alırlar. Genellikle reklam göstermezler. Etkinliğinizi kaydedip kaydetmemeleri ise hizmetten hizmete değişmektedir. Bir çoğu, satın almadan önce denemeniz için ücretsiz deneme hizmeti sunarlar. Ancak ücretli bir VPN kullanmanın yasaları çiğnemek gibi davranışları haklı kılmadığını da unutmamak gerekiyor.

Ücretli ve ücretsiz bazı VPN hizmetleri

TorVPN (ücretsiz ve ücretli)

Platformlar: Windows, OS X, Linux, iOS, Android

Protokol: SSL (sitede OpenVPN olarak anılıyor), PPTP ve tam SSH tünelleme

Bulunduğu ülke: Macaristan, çıkış sunucuları Macaristan’da

Günlük kaydı: Bant genişliği kullanımı ve ödeme detaylarınız dışındaki bilgileri kaydetmiyor.

Fiyatı: Ayda 1GB’a kadar ücretsiz, Premium hesaplar 5GB için ayda 7 dolardan başlıyor. 100GB için ayda 38 dolar ödemeniz gerekli.

WiTopiaa (ücretli)

Platformlar: Windows, OS X, Linux, iOS, Android, webOS, Chromebook’lar.

Protokoller: SSL, PPTP, IPSec ve L2TP (256 bit güvenlikle)

Bulunduğu ülke: ABD. 10 ABD eyaletinde, Latin ve Güney Amerika’da, Asya’da, Avustralya’da, Avrupa’da, Afrika’da ve Orta Asya’da çıkış sunucuları var.

Günlük kaydı: WiTopia, kullanıcılarıyla eşleştirilebilecek bilgiler kaydetmiyor, günlükleri haftalık olarak siliyor. Sadece kayıt bilgilerini ve ödeme detaylarını saklıyor.

Fiyat: Şifreleme ve kullanılan protokollere göre yılda 50 – 70 dolar arasında değişiyor.

Private Internet Access (ücretli)

Platformlar: Windows, OS X, Linux, iOS, Android

Protokoller: SSL, PPTP, IPSec, ve L2TP. DD-WRT yüklü veya Tomato router’larla çalışacak biçimde ayarlanabiliyor (SSL/OpenVPN).

Bulunduğu ülke: ABD merkezli hizmetin Kanada, İngiltere, İsviçre, Romanya ve Hollanda’da çıkış sunucuları var

Günlük kaydı: Etkinliğinizi kaydetmiyor, paylaşımlı IP kullanıyor, verilerinizi gizli tutma sözü veriyor.

Fiyat: Ücretler ayda 7 dolardan ve yılda 40 dolardan başlıyor.

proXPNP (ücretsiz ve ücretli)

Platformlar: Windows, OS X, iOS

Protokoller: SSL, PPTP.

Bulunduğu ülke: Merkezi ABD’de. ABD’de, Hollanda’da, Singapur’da ve İngiltere’de çıkış sunucuları var.

Günlük kaydı: proXPN, etkinliğinizle ilgili çok az şeyi kaydediyor. Bunlar arasında e-posta adresiniz, ödeme bilginiz, bant genişliği kullanımınız, bağlantı süreniz, giriş çıkış saatleriniz var. Bu günlükleri sadece 14 gün veya daha az saklama ve kimseyle asla paylaşmama sözü veriyorlar.

Fiyat: Ücretsiz planda hızınız 300kbps ve Miami’daki (ABD) çıkış noktasıyla sınırlanıyor. Premium hesaplar, PPTP desteği sunuyor (router veya mobil cihazları bağlamak için) ve kotayı kaldırıyor. Bunun yanında diğer çıkış noktalarını da seçebiliyorsunuz. Premium planlar ayda 10 dolardan başlıyor.

VPN Türkiye (Ücretli)

Platformlar: Windows, Mac OS X, Android, iOS

Bulunduğu ülke: Merkezi Türkiye’de; “Mini paket” içinde Amerika, Çek Cumhuriyeti, Hollanda, İngiltere, İsveç ve Slovakya var.

Günlük kaydı: Belirtilmemiş.

Fiyat: Ayda 20 TL’den başlıyor. 12 aylık abonelik 180 TL.

Batihost (Ücretli)

Platformlar: Windows, Linux, iPhone, Android, Windows Phone.

Protokoller: PPTP, OpenVPN, SSTP, L2TP

Bulunduğu ülke: Türkiye; çıkış sunucuları seçtiğiniz pakete göre değişiyor.

Fiyat: Aylık 17 TL’den, yıllık 150 TL’den başlıyor. Ücretsiz olarak 1 günlük denemeniz mümkün.