Klavye Bilgisi ve Kısayol Tuşları
Bilgisayarınızda en temel araç klavyedir. Çünkü klavyenizdeki herhangi bir sorunun basit bir çözümü olsa da siz bu çözümü bilmiyorsanız, elinizdeki son model bilgisayar bile hiçbir işe yaramaz. Mouse olmadan, klavye ile birçok işleminizi gerçekleştirmeniz mümkün ancak bunlar birçok tuş kombinasyonu ile gerçekleşmektedir. Birçok bilgisayar kullanıcısı bırakın bu tuş kombinasyonlarını, klavye üzerinde bulunan birçok tuşu kullanmıyor. Bu tuşların en başında yukarıda resimde gördüğünüz gibi F1, F2 ... diye sıralanan tuş grubudur. Bunları hemen sağ tarafındaki print screen (psc), scroll look (slk)... tuşları takip eder. Elbette bunların hepsini bilmemiz bile işlerin yolunda gideceği manasına gelmez. Eğer bölgesel dil ve seçenekler ayarını bilmiyorsak, ekranda Türkçe karakterler yerine belki Rusça, belki Japonca harfler çıkacaktır. Bu derste klavye ile ilgili birçok konuya değineceğiz. İlk olarak klavye üzerindeki birçoğunun bilmediği tuşları tanıyarak başlayalım
Esc |
Geçerli bir görevi iptal etme |
F1 |
--- |
F2 |
Seçili bir dosyaya yeniden isimlendirme |
F3 |
Dosya ve klasör arama |
F4 |
Bilgisayarım veya Windows Gezgini içinde, Adres çubuğu listesini görüntüleme. |
F5 |
Etkin pencereyi yenileme. |
F6 |
Pencere içindeki veya masaüstündeki ekran öğeleri arasında, başlatıldıkları sıraya göre geçiş yapma. |
F7 |
--- |
F8 |
--- |
F9 |
--- |
F10 |
Etkin programın menü çubuğunu etkinleştirme. |
F11 |
Ekrandaki pencerede bulunan araç çubuklarını temizler. |
F12 |
--- |
Print Screen |
Saklamak istediğiniz bir ekranı bu tuşla yakalıyorsunuz. |
Scroll Lock |
--- |
Pause Break |
--- |
Insert |
--- |
Delete |
Dosyaları siler veya metinleri sağdan sola doğru siler. |
Home |
Bir sitenin en baştaki görüntüsünü pencereye getirir. |
End |
Bir sitenin en sondaki görüntüsünü pencereye getirir. |
Page Up |
Mouse ile yukarı kaydırmanın yaptığı görev. |
Page Down |
Mouse ile aşağı kaydırmanın yaptığı görev. |
Num Lock |
Sağ taraftaki numaraların kilitlenmesini sağlar. |
Tab |
--- |
Caps Lock |
Metine büyük harfle başlamanı sağlar. |
Windows |
Başlat menüsünü açar. |
Alt(Alternate) |
Ctrl tuşuna benzer. Tuşlara dördüncü bir görev vermek için kullanılır. Genel bir anlamı yoktur. |
Shift |
Büyük harf yada tuşun başka bir işlevini kullanma özelliği sağlar. |
Ctrl(Control) |
--- |
Yukarıda bulunan açıklamalar tuşların sadece bir özelliğini anlatıyor. Ancak bu özellikler dışında, yukarıda da belirttiğimiz gibi yüzlerce tuş kombinasyonları ile yeni işlevler kazanıyor. Bunları bir çırpıda ezberlememiz elbette mümkün değil. Ancak bunları kullanmaya kendimizi alıştırdığımız takdirde çok büyük bir pratiklik kazanacağımızda şüphesiz... Şimdide çok işe yarayan bazı kısayol tuşlarını anlatalım.
ÖNEMLİ NOT: PC tipi bilgisayarlarda, klavyede bir tuşa bastığınızda, klavye bu tuşa karşılık gelen karakteri bilgisayara göndermez. Tek yaptığı, klavyenin hangi tuşuna basıldığına ( örneğin, üçüncü sıranın soldan dördüncü tuşu gibi ) ilişkin bir bilgi göndermektedir. ( Teknik ağızla: Scan Code ) Bu tuşun ne anlama geleceğine, o sırada çalışmakta olan program karar verir. Zaten klavyeyi Türkçeleştirme( yada Japoncalaştırma ) programları bu mantıkla çalışmaktadır.
Ctrl + Z |
Geri alma |
Crtl + X |
Kesme |
Ctrl + C |
Kopyalama |
Ctrl + V |
Yapıştırma |
Ctrl + A |
Tüm nesneyi seçme |
Shift + Delete |
Geri dönüşümü olmaksızın silme |
Alt + Enter |
Dosyanın özelliklerini açma |
Alt + F4 |
Pencereyi kapatma (bil. kapatma) |
Alt + Tab |
Programlar arasında geçiş |
Ctrl + Alt + Del |
Görev yöneticisini açma |
Windows + D |
Masaüstünü gösterme |
Klavye ile ilgili ana konular bunlardır. Bunların dışında kalan konular ise engelli insanların bilgisayarı kullanması için gerekli olan durumlardır. Bunların üzerinde durmayacağız. Bunun dışında işimize yarayacak bir püf noktasına değinmeden geçemeyeceğim. Herhangi bir programa kısayol tuşu atanabilir mi? Evet, atanabilir. Bunun için yapmamız gereken adımlar şunlardır.
- Öncelikle başlat menüsünden bir program seçiyorum.Seçmek istediğim program Word olsun...
-Word programının üzerine mouse getirip, sağ tıklıyoruz. Çıkan sekmelerinden Özellikleri seçeceğiz.
-Karşımıza çıkan Özellikler penceresinde, Kısayol Tuşu yazan bölümde büyük bir ihtimalle “Yok” yazacaktır. İşte bu bölüme bir kez tıkladıktan sonra atamak istediğimiz tuş kombinasyonunu yazıyoruz.
Ben Ctrl + 1 tuş kombinasyonu kullandım. Belki aklınıza şu soru gelebilir. Neden karışık bir tuş atadık da, onun yerine a,b,c... gibi tek bir harf atamadık. Bunun sebebi çok basit. Mesela Tuşu “a” olarak atadınız. Klavyede her “a” tuşuna bastığınızda Word dosyası veya atadığınız program açılacaktır. O yüzden çok nadir kullanabileceğiniz bir tuş kombinasyonu seçerseniz ilerde buna benzer bir problem yaşamazsınız.
Ayrıca yukarıdaki resimde “Çalıştır” bölümünde listeleme tuşuna bastığımızda “Normal Pencere”, “Tam Ekran”, “Simge Durumuna Küçültülmüş” diye 3 özellik çıkacaktır. Bunlar o program açılırken ne şekilde açılacağını göstermektedir. Buda sizin isteğinize kalmış bir ayardır.
NOT: Programın kısayolu hızlı başlatta ise ve siz oradan kısayol tuşu atamak isterseniz, kısayol tuşu atasanız bile çalışmaz.
Kısayol konusuna girmişken, herhangi bir dosyanın kısayolundanda bahsedelim. Birçoğumuz ödevleri mizi eğer word, powerpoint veya excel de hazırlarken, hazırladığımız dosyayı belgelerime yada herhangi bir yere kaydediyoruz. O ödevle devamlı alakadar olduğumuzdan, ödev dosyasını masaüstüne kısayol olarak gösteriyoruz. Ödev ile işimiz bittikten sonra diskete, usb ye yada herhangi bir yığın depolamaya; eğer masaüstündeki “ödev” kısayolunu diskete atarsak, disketi bir başka yerde açtığımız zaman dosya açılmaz. Bu konu çok dikkat edilmesi gereken bir konu !..