Taşınabilir diski nasıl seçebilirsiniz?

Günümüzde artık taşınabilir diski olmayan kalmadı diyebiliriz. Oldukça uzun bir zaman önce kapasiteyi önemseyenlerin 3.5 inç’lik modellere göz atmasını tavsiye ediyorduk. Günümüzdeyse artık adaptör gereksinimi olmadan çalışan ve “taşınabilirlik” kavramına uygun olan 2.5 inç’lik modeller kapasiteleri bakımından 3.5 inç’lik olanları aratmıyor. 3.5 inç modeller yapıları itibariyle daha ağır ve büyükler. Öte yandan adaptöre bağlamadan çalışmıyorlar; dolayısıyla ağırlık hesabına adaptörü de eklemek gerekiyor. Gün geçtikçe kan kaybeden 3.5 inç diskler en sonunda daha farklı bir strateji ile kullanıcıların karşısına çıkma şansı aldı ve pastadan aldığı payı yükseltti. Bir solukta okuyacağınızı umduğumuz yazımızın sonuna yaklaştığınızda hem size hitap eden taşınabilir diske tam anlamıyla karar vermiş olacak, hem de çevrenizdekilere tavsiyede bulunacak bir bilgi birikimine kavuşacaksınız.

2.5 inç herkesin gözdesi
Öncelikle 2.5 inç boyutlu, biraz önce de bahsettiğimiz gibi piyasadaki en çok tercih edilen modelleri ele alalım. Özen göstermeniz gereken ilk kriter hiç şüphesiz depolama alanı. Bazen 320 GB modeller göze çarpsa da artık iş görmesi açısından en az 500 GB bir modele yönelmelisiniz. Yaklaşık 150 TL civarına, kaliteli bir 500 GB model edinebilirsiniz. Sonrasında 640 GB, 750 GB ve 1 TB (1000 GB) seçenekleri var. 640 GB’ların en uygun fiyatlısını 200 TL’ye bulabilirsiniz. 750 GB’da ise rakam 230 TL seviyesine ve 1 TB’da ise 250 TL seviyesine yükseliyor. 500 GB kapasitede bir disk almayı düşünenler eğer 100 TL daha verebilirlerse kapasiteyi ikiyle çarpabiliyor. Gücünüz yetmiyorsa biraz daha uzun ömürlü olması açısından 50 TL fark vererek 750 GB bir modele yönelebilirsiniz.

Bütçenize göre kapasiteyi belirledikten sonra sırada hız var. 4200 devirli sabit diskler artık tarih olduğuna göre seçilebilecek en düşük seçenek 5400 devir disk içeren modeller. Piyasanın yüzde 90′ı 5400 devirli sabit diskleri tercih ediyor. 7200 devir modeller ise nispeten daha performanslıama aradaki fiyat farkına göre değmiyor. Şöyle örnekleyelim; 7200 devirli 2.5 inç disklerin yüzde 30-40 daha yüksek performans verdiği dönemlerde en iyiyi isteyenlere hitap ettiğini söylüyorduk. Şimdiyse aradaki fark USB 3.0′ı baz alacak olursak hayli az. USB 2.0′da ise zaten kayda değer bir fark yok.

2.5 inç bir taşınabilir disk isteyenler için en fazla hızı sunan seçenekler ise artık SSD tabanlı taşınabilir diskler. SSD’lerin hız, sessizlik, düşük güç tüketimi, ısınmama ve dayanıklılık avantajlarıvar ve son yıllarda fiyatları hayli geriledi. Piyasada çok fazla yoklar ancak tavsiyemiz meraklıların kendisinin disk kutusunu ve SSD’yi ayrı ayrı alarak kutularını oluşturmaları. Hızlı bir SSD ile ve USB 3.0 destekli bir kutuyla rekorları zorlayabilirsiniz. Benzer şekilde meraklı olan kullanıcılar yine kutuyu ve diski ayrı ayrı şekilde alabilirler. En önemli avantaj ise disklerin sonradan kolay bir şekilde değiştirilebilmesi ve yeni kutu masrafının ortadan kalkması oluyor. Hazır olarak satılan paketlerde, kutuya zarar vermeden diski çıkartmak ne yazık ki çoğu zaman mümkün olmuyor.

En önemlisi arabirim tercihi
USB 2.0 teknolojisine sahip olan diskleri oldukça uzun bir süre kullandık. USB 2.0 arabirimi aslında sabit diskler için doğduğu günden beri yeterli değildi. En iyi disk USB 2.0 arabiriminde saniyede 30 MB okuma-yazmayı anca yapabiliyor. Halbuki aynı diskin IDE veya SATA kanalındaki performansı çok daha yüksek. Zamanla dikey kayıt teknolojisi başta olmak üzere disklerin gelişimiyle USB 2.0 iyice yetersiz gelmeye başladı ve SATA temelli olan eSATA arabirimini de kutuların üzerinde görmeye başladık. eSATA eğer güç beslemeli değilse ek bir güce de gereksinim duymadan taşınabilir diskleri çalıştıramıyor.Performans olarak tatmin edici sonuçlar alınsa da çoğu zaman kullanıcılar yine USB 2.0′ı tercih ediyordu. Günler ayları kovalarken artan HD içerikler, oyun kalıp dosyalarının büyüklüğü USB 2.0′ı iyice yetersiz kıldı. Apple tarafından savunması yapılan FireWire da iyi bir arabirimdi ancak kullanım alanı eSATA’dan bile düşük bir çaptaydı. Neyse ki USB 2.0′dan on kat daha fazla bant genişliği sunan USB 3.0′ın bant genişliği günümüzün taşınabilir olan tüm sabit diskleri ve SSD’leri için fazlasıyla yeterli. USB 2.0′ın bant genişliği 480 Mbps idi ancak fiziksel veri aktarımında saniyede 30 MB değeri anca görülebiliyordu. USB 3.0 için de bahsi geçen tüm değerleri on ile çarpabilirsiniz. Hatta üst seviye birçok üründe bant genişliğinin yanına yaklaşılabiliyor.

Merhaba ben Thunderbolt
USB 3.0′ın günümüzdeki en büyük alternatifi ise Intel tarafından geliştirilen ve Apple tarafından oldukça desteklenen Thunderbolt. İlk etapta Light Peak adı ile geliştirilen Thunderbolt, USB 3.0 ile rakip olmayacak şekilde geliştirilmeye başlandı ve kurumsal taraf düşünüldü. Başta PCI Express ve DisplayPort arabirimlerini birleştirmeyi temel aldı ve fiber kablolarla iletişim kurmayı hedefledi. Sonrasında geleneksel kablo yapısıyla hedeflenen 10 Gbps değeri elde edilmeye başlandı. USB 3.0′a göre iki kat daha hızlı bir arabirimden bahsediyoruz. Üstelik iletişim çift taraflı olarak gerçekleştirilebiliyor. Ciddi bir şeritli RAID 0 kurulumunda günümüzün en iyi sonuçları Thunderbolt arabirimiyle alınabiliyor. Şu anda Apple’ın bilgisayarlarında sıkça var. Edinilen son bilgilere göre kontrolcü maliyetleri USB 3.0′a göre on kat daha yüksek olduğundan yayılmasını biraz daha beklemek gerekli. Piyasada Thunderbolt destekli modeller de karşınıza çıkacak. Yıldırım hızına bir an evvel geçmek istiyorsanız koşullar müsait. Yakın zamanda Thunderbolt destekli harici grafik kartlarını görürsek şaşırmamanız gerektiğini de şimdiden söyleyelim. Teknik olarak 10W güç beslemesi yapabilen arabirimde elbette taşınabilir diskler dışındaki –grafik kartı gibi- donanımlar için ek güç beslemesi gerekebilir. Güç beslemesiz bir monitör ise rahatlıkla kullanılabilir. Zamanda daha da gelişecektir. Thunderbolt’lu ürünlere sahip olma maliyeti günümüz için biraz yüksek. Ancak USB 3.0 standart oldu. Hatta USB 3.0 olmayan bir taşınabilir diski almayın, eğer bir taşınabilir bilgisayardan veya anakarttan bahsediyorsak hiç almayın. Anakartların yine bir ölçüde ek kartlarla toparlayabilme durumu var ama doğal olarak destekleyen modeller her zaman avantajlılar.

3.5 inç kapasitede lider
Adaptör gerektiren, biraz daha ağır ve hantal olan ayrıca taşınamaması gereken 3.5 inç disklerde ise artık kapasite seçenekleri en az 1 TB’dan başlıyor. Seçenekler 1.5 TB, 2 TB, 3 TB diye devam ediyor ancak çift disk içeren modeller de olduğundan 4 TB, 6 TB gibi rakamlar size şaşırtıcı gelmemeli. İşin özünde artık 3.5 inç yapısında 1 TB kapasitede bir sabit disk satın almak mantıksız. Aynı kapasitenin 2.5 inç olanına aynı ücreti ödemek daha mantıklı değil mi? Dolayısıyla 1 TB olan 3.5 inç modeller günden güne siliniyor. 1.5 TB kapasiteye sahip olanlarsa 300 TL’ye yakın fiyatlı ancak tavsiyemiz artık değmesi açısından 2 TB bir disk almanız yönünde. 2 TB’lık modellerin 1.5 TB olanlardan kayda değer bir fiyat farkı yok. Hatta size şu durumda 1 TB kapasitede 2.5 inç alacağıma 2 TB kapasitede 3.5 inç alırım düşüncesi de mantıklı gelebilir. İşte bahsi geçen durumda ürünü ne sıklıkta taşıyacaksınız sorusunu kendinize sorun. Çift disk içeren modeller hem disk sayısı yüzünden, hem deprofesyonel kullanıma hitap ettiğinden bin TL barajının üstünde seyrediyorlar.

3.5 inç diskler doğası gereği sarsıntıya karşı daha dayanıksız. Kıpırdatılmadan kullanılmasını tavsiye ediyoruz. Bildiğiniz gibi sabit yerli yerinde duran masaüstü bilgisayarlar için geliştirildiler ve 2.5 inç’lik ve “taşınabilirlik” odaklı sabit disklerden daha farklılar. “Madem sabit duracaklar o halde bir kutuya gerek var mı?” derseniz, içten bir cevap olarak yok diyebiliriz. Son zamanlarda beşikler bir hayli popüler. Kutusuz şekilde diski –bilgisayarınızın içindeki haliyle veya satın aldığınızdaki fabrikadan çıktığı haliyle- beşiğe oturtarak kullanıyorsunuz. Sonrasında başka bir disk için tornavidaya bile dokunmanız gerekmiyor. 65 TL seviyesinde USB 3.0 destekli modellerini bulabilirsiniz. Arşiv odaklı çalışanlar ve veri yedeklerken zaman kaybettiğini düşünenler için ideal ürünlerden biri. Birden fazla disk kullanacaksanız toplamda avantaj sağlayacaktır. Hatta yeni nesil kasalarda bile söz konusu beşiklerle karşılaşabilmek mümkün.

3.5 inç’e odaklanmış olanların büyük kısmı kapasite düşünüyor. O halde hız ikinci planda. Ama yine arabirim seçimimizi USB 3.0 olarak yapıyoruz. Karşımıza gelen disk seçeneklerinde ise motorlara bakıldığında 5400 devir, 5900 devir ve 7200 devir modelleri görüyoruz. En performanslıları7200 devir olanlar. Fakat bizim için sessizlik, optimum performans ve güç tüketimi de önemli. Firmalar son zamanlarda çevreciliğe yöneldiği için diskin dönüş açısını talebe göre değiştirebilen motorlar geliştirdiler. Satın alacağınız ürünün güç tüketimine de göz atabilirsiniz. Sürekli olarak açık bırakmayacaksanız kapasiteden sonrasını fazla düşünmeyin. Hatta tek bir disk işimi görür diyenlerdenseniz herhangi bir 2 TB’lık modeli düşünmeden alın.
Şimdiye dek aslında 3.5 inç disklerin bilinen yönlerinden bahsettik. Ethernet girişli olan ürünler ise artık bir ağ tabanlı depolama (NAS) olmaktan çıktılar. Birçoğu artık ev içinde bir multimedya merkezi olarak kullanılabiliyor. Akıllı telefonunuza veya DLNA destekli istemci cihazlara kablolu / kablosuz içerik aktarımı yapabiliyor. Daha da önemlisi kişisel bulut depolama olarak kullanabileceğiniz diskler de var. Akıllı telefonunuz veya tabletinizde gerekli olan uygulama olduğu sürece dünyanın neresinde olursanız olun diskinize erişebiliyorsunuz. Çektiğiniz videoyu veya fotoğrafları sürekli olarak eşleştirebiliyorsunuz. Öte yandan 3.5 inç yapısındaki sistemleri ciddi ciddi düşünüyorsanız bir multimedya oynatıcıdan da kutu tercihi olarak faydalanabileceğinizi belirtelim. Televizyonunuzun medya oynatma özelliği yoksa işinize fazlasıyla yarayacaktır.

Tamam sayılır
Yazımızı bitirirken artık kafanızdaki model seçeneğinin netleştiğini düşünüyoruz. İçinde aynı sabit diski bulunduran ürünlerdeki ayırt edici taraf firmaların kasa seçimleri oluyor. Kasadaki kontrolcü yongaya göre performans değişim gösterebiliyor. Dolayısı ile örneğin; her 1 TB kapasitede ve USB 3.0 destekli diskin performansı aynı olmayabilir.