Kurulum
Şimdiye kadar oluşturduğumuz işletim sistemi imajları CD-tabanlı olarak anılırlar ve bu imaj’da sadece kurulum için gerekli olan dosyalar bulunur. Bunun haricinde bir de RIPrep tabanlı imajlar vardır. Bu imajlar da ise işletim sisteminin haricinde çeşitli uygulamalar da bulunur. RIPrep tabanlı imaj oluşturmak için ilk önce kaynak bilgisayara işletim sistemi kurulur. Ardından istenilen uygulamalarda bu bilgisayara kurulduktan sonra RIPrep.exe programını çalıştırarak bu bilgisayar için bulunduğu network ortamında tek olması gereken özellikler (örneğin bilgisayar adı,SID numarası v.b) sistemden kaldırılıp ,RIS server üzerinde belirlenen yere bu sistemin imaj’ı alınır. Daha sonra bu imajı RIS istemcilere gönül rahatlığıyla dağıtabilirsiniz.
RIPrep ‘in nasıl çalıştığını göstermeden önce , RIPrep’ın bazı kısıtlamalarından bahsedelim. İlk olarak RIPrep sadece Windows 2000 Professional ile çalışır.Yani CD-tabanlı imajlarda yaptığımız ufak bir hile ile Windows 2000 Server’ı dağıtabildiğimiz halde RIPrep de bunu gerçekleştiremiyoruz. İkinci olarak , RIPrep imajının yükleneceği bilgisayarın harddisk’i ,bu imajı oluştururken kullanılan bilgisayarın harddisk’inin primary partitionun’dan küçük olmamalı. Ayrıca bu RIPrep imajının yükleneceği bilgisayarın HAL (Hardware Abstraction Layer)’ı ile bu imajın oluşturulduğu bilgisayarın HAL’i aynı olmalıdır. Üçüncü olarak RIPrep.exe programı imaj oluştururken kaynak bilgisayarın ilk harddisk’inin ilk partititon’undaki dosyaları baz alarak oluşturur. Bu yüzden RIPrep kullanarak imaj alacaksanız kaynak bilgisayarın işletim sisteminin ve tüm uygulamaların C:\ ‘de olmasına dikkat edin. Ayrıca bu partititon’un büyüklüğünü mümkün olduğunca küçük tutun ki,hedef bilgisayarın karşılaması gereken harddisk alanını minimum’a indirmiş olursunuz. Örneğin RIPrep kullanarak imajını alacağımız kaynak bilgisayarın harddisk’i tek partition ve 40 GB. Siz ,işletim sistemi ve tüm uygulamaları kaynak bilgisayarda C:\’ye kurdunuz. Bu durumda RIS istemcilerin bu imaj’ı kullanabilmeleri için en az 40 GB ‘lık harddisk’e ihtiyaçları var demektir. Bu yüzden C:\’yi mümkün olduğunca küçük tutmaya çalışın.
Tüm bu yukarıdakileri gözönünde bulundurduktan sonra RIPrep’i kullanarak bir imaj oluşturabiliriz. Bunun için kaynak bilgisayarda işletim sistemi’nin ve uygulamaların kurulu olduğunu varsayıyoruz.Örneğin benim kullandığım kaynak bilgisayarda Windows 2000 Professional kurulu.Bunun yanında Ofis 2000,Winzip ve Adobe Acrobat yazılımlarını da yükledim. Sizde şirketinizde her bilgisayarda bulunması gereken yazılımları bu bilgisayara yükleyebilirisiniz.Eğer siz de RIPrep imajının içinde Ofis 2000 ‘i bulunduracaksanız o zaman kaynak bilgisayarın Registry’sindeki tam yolu HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control\FileSystem olan NtfsDisable8Dot3NameCreation anahtarının değerini 1 olarak değiştirin (Eğer bu anahtar yok ise aynı isimle ve REG_DWORD türünde oluşturarak 1 yapın).Ardından değişikliğin geçerli olması için kaynak bilgisayarı yeniden başlatın. Kaynak bilgisayarı hazırladıktan sonra RIS server’da bulunan RIPrep.exe programını RIS server’a bağlanıp çalıştırıyoruz. Bu programın UNC yolu \\RIS_Server\RemInst\Admin\i386\Riprep.exe şeklindedir. Buradaki RIS_Server yerine kendi RIS server’ınızın adını yazmayı unutmayın. Bu programı çalıştırdığınızda karşınıza Remote Preparation Installation Wizard başlıklı bir hoşgeldiniz penceresi çıkar. Bu pencerede Next butonuna basarak bir sonraki pencereye geçiyoruz .Bu pencerede bizden bu imajın tutulacağı RIS server’ ın adını yazmamız isteniyor. RIS serve’ın adını yazdıktan sonra Next butonuna basıp ilerliyoruz.Karşımıza bu imajın tutulacağı klasörü belirtmemizi isteyen pencere çıkıyor.Uygun bir değer girip Next butonuna basarsak karşımıza oluşturacağımız bu imaj için kullanılacak tanımlayıcı ve yardımcı satırları gireceğimiz bir pencere çıkar.Burada girdiğimiz ifadelerin kullanıcılar tarafından anlaşılır olmasına özen göstermeliyiz. Next butonuna basarsak karşımıza oluşturulacak imaj hakkında özet bilgilerin gösterildiği pencere çıkar.Next butonuna basıp bir sonraki ekrana geçiyoruz.Karşımıza Remote Installation Preparation sihirbazının tamamlandığını belirten bir pencere çıkar.Bu penceredeki Next butonuna basarak imaj oluşturma işlemini başlatıyoruz.
Bu imaj işlemi bittikten sonra kaynak bilgisayarı tekrar başlatırsak karşımıza mini-setup olarak adlandırılan ve RIPrep tarafından silinen bilgisayar bilgilerinin (örneğin bilgisayar adı,klavye türü,zaman ayarı v.b) tekrar girilmesini sağlayan bir kurulumla karşılaşırız. Eğer aranızda Sysprep’i kullananlarınız varsa bu işlemlerin çok tanıdık olduğunu hemen farketmişlerdir.Zaten RIPrep programı Sysprep programının RIS için düzenlenmiş halidir.
Windows 2000 Server’ı RIS kullanarak dağıtabileceğimizden yukarıda bahsetmiştik.Şimdi sıra geldi bunu gerçekleştirmeye. Fakat buna başlamadan önce Windows 2000 Server’ın RIS kullanılarak dağıtılmasından kaynaklanan herhangi bir soruna Microsoft tarafından destek verilmeyeceğini hatırlatmak isterim.Şimdi başlayabiliriz. İlk önce Windows 2000 Server CD’sindaki i386 klasörünü harddiskimize kopyalıyoruz. Ardından bu klasörde bulunan txtsetup.sif dosyasını notepad’de açıp ProductType=1 yazan satırı ProductType=0 olarak değiştiriyoruz.
Şekil 33
Dosyayı kaydedip çıkıyoruz. Bundan sonra takip edeceğimiz adımlar yukarıda ayrıntılarıyla anlattığımız Windows 2000 Professional ‘da yapılanların aynısı.Biz buradaki değeri 0 yaparak RIS server’ın bu kurulum dosyalarını sanki Windows 2000 Professional’ın kurulum dosyalarıymış gibi algılamasını sağladık. Bu yöntemi kullanarak Windows 2000 Advanced Server’ın ve Windows 2000 Datacenter Server’ın da CD-tabanlı imajını RIS serverda oluşturabilirsiniz.RIS server kopyaladığınız bu klasörü kullanarak imajı oluşturduktan sonra yapmanız gereken tek bir şey kaldı. O da değiştirdiğiniz ProductType değerini yine eski haline getirmek.Windows 2000 Server için bu değer 1’dir.Fakat bu değeri kaynak klasörde değil de imaj’ın tutulduğu klasördeki txtsetup.sif dosyasında değiştirmelisiniz.
RIS server’da birden fazla imaj olabilir dedik. Peki biz bu imajların tümünün herkes tarafından kullanılabilir olmasını istemiyorsak ne yapmalıyız. Yani şirketinizin Muhasebe grubu için bir imaj oluşturdunuz ve RIS serverda sakladınız.Ayrıca Pazarlama grubu için de bir imaj oluşturdunuz ve bu imajda aynı RIS serverda tutuluyor. Ama her iki grup da RIS’dan işletim sistemi kurulumlarında kendileri için hazırlanmamış imajları seçip kurulumu başlatabiliyorlar. Bunun önüne nasıl geçer ve kullanıcıların yanlış inaj seçmelerini nasıl önleriz? Bunun için her imajda en az bir tane olması gereken .sif dosyalarından faydalanacağız. Eğer biz bu .sif dosyalarındaki NTFS izinleri ile oynarsak daha doğrusu bu izinleri kullanıcıların ihtiyacını karşılayacak şekilde değiştirirsek, işletim sistemi kurulumlarında ,kurulum yapan kişinin karşısına sadece izin verilen imaj’ı seçebileceği bir ekran çıkacaktır. Yukarıdaki örneğimizde ,Muhasebe grubundaki kullanıcıların sadece Muhasebeye özel hazırlanmış imaj’ı kullanmaları için ,bu imajda bulunan ristndrd.sif dosyasının izinlerini sadece Muhasebe grubunun bu dosyaya erişebileceği şekilde ayarlamalıyız.Aynı işlemleri Pazarlama grubu için da yaparsak bu gruplar birbirlerinin imajlarını seçip yükleyemeyecektirler.
Aslında bu izinleri ristndrd.sif dosyası üzerinde atamak yerine bu dosyanın bulunduğu Templates klasörüne atamak ileride doğabilecek karışıklıkları önleyecektir. Her CD-tabanlı imaj’ın içerisinde \Templates klasörü vardır ve bu klasörde bu imajla ilişkilendirilmiş kurulum dosyaları (.sif) bulunur.
RIS server’ı konfigüre ederken tüm istemcilereden gelecek isteklere cevap verecek şekilde ayarladık. Peki network’ümüzdeki istemci sayısı çoksa ve biz bir tane daha RIS server ekleyerek bu istemcileri ,bu iki server arasında paylaştırarak yük dağılımını gerçekleştirmek istiyorsak neler yapmalıyız? Bunun için ilk önce RIS server’ı kullanarak kurulum yapacak istemci bilgisayarların Active Directory hesaplarını manuel olarak oluşturmalıyız. Ardından bu istemci bilgisayarları network ortamında tanımlayan ve her bilgisayar için tek olan bir ID ile ,bu istemciye cevap verecek RIS server’ı bu istemcinin özelliklerinde ayarlarız. Böylece hangi istemciye hangi RIS sever’ın hizmet edeceğini belirlemiş oluruz. Bir çok bilgisayarın kendi GUID’si mevcuttur. Bu numara ya bilgisayarın kasasına yapıştırılmış bir etikette bulunur ya da bu bilgisayarın BIOS’una bakmanız gerekir. Bu numara 32 karakter (128 bit) uzunluğundadır. Örnek bir GUID şu şekildedir;
00125897789865524789871140200365
şeklindedir. Bilgisayar hesaplarının önceden oluşturulmasına ve bu istemciye hangi RIS server’ın hizmet edeceğini belirleme işlemine pre-staged denir. Şimdi bu işlemi adım adım gerçekleştirelim.İlk önce biligisayarın hesabının oluşturulacağı OU(Organizational Unit) üzerine sağ tıklayıp açılan menüden New->Computer seçiyoruz.Karşımıza Şekil 34 ‘deki pencere çıkıyor.
Şekil 34
Bu pencerede ,hesabı oluşturulacak bilgisayarın adını girdikten sonra Next butonuna basıyoruz. Karşımıza Şekil 35’deki pencere çıkıyor.
Şekil 35
Bu penceredeki ‘This is a managed computer ’ seçeneğini seçerseniz alt tarafta bu bilgisayarın GUID’sini girebileceğiniz kısım aktif olacaktır. Bu kısma bilgisayarınızın GUID’sini yazıp Next butonuna basarsanız karşınıza Şekil 36’daki pencere çıkacaktır.
Şekil 36
Bu penceredeki ‘ Any available remote installation server ’ seçeneğini seçerseniz bu bilgisayardan gelen isteklere ,network’deki herhangi bir RIS server tarafından cevap verilecektir. ‘ The following remote installation server ’ seçeneğini seçerseniz bu bilgisayara cevap verecek RIS server’ı belirtebileceğiniz kısım aktif olacaktır.Browse butonuna basarak RIS server’ı belirleyebilirsiniz.Next butonuna bastığımızda ise bize bu bilgisayar için oluşturduğumuz hesap hakkında özet bilgiler gösteren bir ekran karşımıza çıkar.Finish butonuna basarak bu bilgisayar için Active Directory’de hesap oluşturma işlemini bitiriyoruz.