Teori: DOM

Teori: DOM

   document.writeln() ne demektir? Siz ne işe yaradığını ve ne zaman kullanmanız gerektiğini biliyorsunuz, ama neden document.writeln() diye adlandırılmıştır? Halbuki print_into_source() gibi daha çok anlam ifade eden bir deyim de olabilirdi.

   Bu ve bir çok sorunun cevabı DOM'da (Document Object Model) gizlidir. DOM Javascriptin sayfaları tanımlama ve tarif etme şeklidir. Daha sonra bu konuyu açacağız.

   DOM hakkında konuşmaya başlamadan önce, object-orientated (nesne-yönlendirilmeli) programlamayı tartışmalıyız. Biliyorum, bu biraz teknik elemanların anlayacağı şeyler gibi duruyor ama öyle değil. Object-orientated programlamanın en azından Javascript tarafını çözmek için fazla teknik olmaya gerek yok. Object-orientated programlamanın ardındaki esas fikir, bilginin nesnel terimler halinde saklanmasıdır. Örneğin, window bir object'dir (nesne).

   Daha da açacak olursak: Object'ler objectlerin nasıl davranacaklarını tarif eden özelliklere sahiptirler. Bu özellikler, objectlerden bir "." (nokta) ile ayrılmıştır. Ne demek istediğimi anladınız değil mi? Bir örnek:

   window.status = "Hey, orada neler oluyor?!";

   Bu browser penceresinin status-bar'ına (pencerenin altındaki gri satır) Hey, orada neler oluyor?! diye yazacaktır. Gördüğünüz gibi "window" burada object oluyor, "status" ise özelliği. Metnin string'i ( Hey, orada neler oluyor?! ) ise özelliği tarif ediyor.

   Özelliklere ilave olarak nesnelerin bir de metodları vardır. Bu metodlar da neyin nesi, bunları öğrenmemiz şart mı? diyebilirsiniz. Metodlara örnek,

   alert(), writeIn() veya open(). Özellikler (properties) gibi metodlar da objectlerden bir "." (nokta) ile ayrılırlar.

   document.writeln('I know JavaScript!')

   Property (özellik) ve metodlar arasındaki esas fark, metodlar her zaman 2 tane parantez tarafından takip edilirler. Parantezlerin içine ise parametreleri koyarsınız. Örneğin alert() parantezlerinin içine alert-boxda çıkmasını istediğiniz yazıları koyarsınız. writeln() metodu parantezi içine yazılan string ise HTMLye yazdırılır.

   Devam etmeden önce son bir şey: window herzaman varsayılan object'dir. Örneğin window.status yazmayla sadece status yazmak arasında bir fark yoktur. Gerçek programcılar genelde yalnız status yazarlar, ama biz ilerde kaybolmamak için uzun haliyle yazsak daha iyi olur sanırım.

   Özetlersek: Şimdiye kadar object'lerin görünümlerini tarif eden properties (özellikleri) olduğunu öğrendik. Ayrıca biliyoruz ki metodlar bir şeyin nasıl yapılacağını tarif ederler. Sonra window'un varsayılan object olduğunu öğrendik, istersek window'u kodumuza dahil etmeyebiliriz.

   Kısa özet için bu kadar yeter. Şimdi başka bir ilginç yanına bakalım:

   Objectlerin özellikleri de object olabilir!.. Bir önceki derste resimlerin dönüşümünü hatırlıyormusunuz? "image1"in kaynağını window.document.image1.src = 'whatever.gif' şeklinde göstermiştik. Dikkat ederseniz, document gerçekte bir property (özellik) olamaz, çünkü özellikler kendilerini tarif eden bir şey tarafından takip edilmelidir. Aynısı image1 içinde geçerlidir. Sanırım artık tahmin etmişsinizdir yukardaki örnekte src'un property (özellik) olduğunu. Gördüğünüz gibi document ve image1 her ikiside nesne içinde nesnedirler. Anladınız sanırım (kısa içeriğin uzun tarifi).

   Umarım yukardaki resmin nedemek istediğini anladınız, yeterince İngilizce gördüğümüz için etiketleri Türkçeleştirmedim. Çok profesyonel bir reesim değil ama, resimde DOM'u bir ağaç şeklinde görüyorsunuz, window nesnesi ise ağacın kökünde oluyor.

- İyi ama sen bize window nesnesine gerek yok demiştin
- Evet ama bu window nesnesinin DOM'da olmadığı anlamına gelmez.
- Peki kullanmak zorunda değilsem neden DOM'un içerisinde?
- Çok basit, şöyle düşün: Aşağıdaki resim güzel durur mu? Onun için window'u keşfettiler.:-)

 "window nesnesi köktür". Oradan, ilk özellikler, metodlar ve nesneler grubuna tırmanırız. Daha yukarı tırmanmak bizi bir başka özellikler, metodlar ve nesneler grubuna götürür. Bunun hepsi önceden tasarlanmıştır. Aniden writeln() komutunu yazamazsınız, önceden nesnesini ve yerini belirtmelisiniz.

Yorum Yapabilmek İçin Üye Girişi Yapmanız Gerekmektedir.

java dersleri-teori dom